Szanowni Państwo,

W związku z wejściem w życie nowego zarządzenia, w sprawie systemu zapewnienia jakości kształcenia na UW, przedstawiamy wspomnieniowy artykuł mgr Katarzyny Wileńskiej, podsumowujący działania systemu w latach 2008-2019.

Wraz z początkiem grudnia 2019 r., w związku z wejściem w życie w dniu 1 października 2019 r. nowego Statutu UW, który wprowadził nowe podmioty Systemu Zapewniania i Doskonalenia Jakości Kształcenia w uczelni (Uczelnianą Radę ds. Kształcenia oraz rady dydaktyczne)  zaczęło obwiązywać nowe Zarządzenie Rektora ws. systemu zapewniania jakości kształcenia (ZARZĄDZENIE NR 163 REKTORA UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO z dnia 8 listopada 2019 r. w sprawie systemu zapewniania jakości kształcenia na Uniwersytecie Warszawskim). Ukazanie się nowego zarządzenia kończy blisko dekadę funkcjonowania poprzedniego systemu na Uniwersytecie i tym samym kończy misję takich ciał jak Uczelniany Zespół Zapewnienia Jakości Kształcenia i Wydziałowe lub Jednostkowe Zespoły Zapewnienia Jakości Kształcenia. Twórcami obowiązującego do grudnia 2019 r. systemu jakościowego na naszej uczelni byli prof. dr hab. Paweł Stępień – Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia i Przewodniczący UZZJK w latach 2008-2016 oraz Agata Wroczyńska, kierownik Biura ds. Jakości Kształcenia UW. Z perspektywy lat można stwierdzić, że początki budowy systemu zapewniania i doskonalenia jakości kształcenia na naszej uczelni nie należały do najłatwiejszych, ale jego twórcy, dzięki wieloletniej i wytrwałej pracy zdołali oswoić, przekonać a w końcu zaangażować bardzo liczną grupę społeczności akademickiej do wspólnej misji kształtowania kultury jakości na UW.

Dla krótkiego przypomnienia zasad funkcjonowania systemu, ciałem centralnym odpowiedzialnym za doradzanie i rekomendowanie władzom rektorskim w kwestiach polityki jakości na UW był już wcześniej wspomniany UZZJK, natomiast jego jednostkowymi odpowiednikami i ciałami doradczymi dla dziekanów i kierowników jednostek dydaktycznych były zespoły działające na wydziałach lub w innych jednostkach prowadzących studia (WZZJK). UZZJK został powołany  po raz pierwszy w roku 2008 i w kadencji do 2012 r. w skład zespołu wchodziły łącznie następujące osoby:

Przewodniczący:
1) prof. dr hab. Paweł Stępień, Wydział „Artes Liberales”

Członkowie:
2) prof. dr hab. Elżbieta Artowicz – Wydział Neofilologii;
3) dr hab. Błażej Brzostek – Wydział Historyczny;
4) dr hab. Ewa Giermanowska – Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji;
5) dr hab. Krzysztof Klincewicz, prof. ucz – Wydział Zarządzania;
6) prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk – Wydział Polonistyki;
7) prof. dr hab. Krzysztof Maksymiuk – Wydział Chemii;
8) prof. dr hab. Agnieszka Mostowska – Wydział Biologii;
9) prof. dr hab. Elżbieta Putkiewicz – Wydział Pedagogiczny;
10) dr hab. Jakub Urbanik prof. ucz – Wydział Prawa i Administracji;
11) dr Patrycja Spytek, przedstawicielka doktorantów – Wydział Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich;
12) mgr Bartłomiej Banaszak, przedstawiciel doktorantów – Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych;
13) mgr Marcin Darecki, przedstawiciel studentów – Wydział Zarządzania;
14) mgr Maria Golińska-Wapińska, jako przedstawicielka studentów – Wydział Lingwistyki Stosowanej i Filologii Wschodniosłowiańskich;
15) mgr Adrian Biały, przedstawiciel studentów – Wydział Prawa i Administracji;
16) mgr Paweł Gławiński, przedstawiciel studentów – Instytut Badań Interdyscyplinarnych „Artes Liberales”.

Stali goście:
1) doc. dr Anna Rosner – przewodnicząca Senackiej Komisji ds. Studentów, Doktorantów i Procesu Kształcenia;
2) dr hab. Mikotaj Jasiński – kierownik Pracowni Ewaluacji Jakości Kształcenia.

W trakcie pierwszej kadencji wypracowano i oswojono podstawowe narzędzia działania systemu, czyli m.in. sprawozdania z oceny własnej jednostek dydaktycznych, na podstawie których powstawały coroczne raporty nt. jakości kształcenia na UW. Pierwszy cykl sprawozdań poświęcony był następującym obszarom:

– 2008/2009 – zasady zatwierdzania, monitorowania i okresowego przeglądu programów nauczania i ich efektów;
– 2009/2010 – zasady oceniania studentów oraz funkcjonowania systemu USOS;
– 2010/2011 – zapewnienie i doskonalenie jakości kadry dydaktycznej;
– 2011/2012 – misje i strategie jednostek oraz misję i strategię uczelni.

W kolejnej kadencji w latach 2012–2016, również pod przewodnictwem prof. dr. hab. Pawła Stępnia, harmonogram sprawozdań dotyczył tematów:

– 2012/2013 – wewnętrzne systemy zapewniania jakości kształcenia w powiązaniu z misją i strategią Uniwersytetu i jego jednostek
– 2013/2014 – doświadczenia jednostek w uznawaniu efektów uczenia się osiągniętych poza edukacją formalną
– 2014/2015 – monitorowanie, przegląd i podnoszenie zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia
– 2015/2016 – stan przygotowania do ewaluacji Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów (EUA).

Z kolei skład zespołu drugiej kadencji wyglądał następująco:

Przewodniczący:
1) prof. dr hab. Paweł Stępień– Wydział „Artes Liberales”;

Członkowie:
2) dr Grażyna Czetwertyńska – Wydział „Artes Liberales”;
3) dr Milena Gracka-Tomaszewska – Wydział Psychologii;
4) prof. dr hab. Jacek Jakubowski – Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki;
5) dr hab. Krzysztof Klincewicz, prof. ucz – Wydział Zarządzania;
6) prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk – Wydział Polonistyki;
7) dr hab. Izabella Łęcka – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
8) dr Sławomir Maskiewicz – Szkoła Języków Obcych;
9) dr hab. Jakub Urbanik, prof. ucz – Wydział Prawa i Administracji;
10) dr Katarzyna Waszczyńska – Wydział Historyczny;
11) dr hab. Ewa Marciniak – Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych;
12) prof. dr hab. Elżbieta Zakrzewska-Manterys– Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji;”
13) dr Agnieszka Janiak-Jasińska – Wydział Historyczny;
14) dr Tomasz Sobierajski – Wydział Stosowanych Nauk Społecznych;
15) mgr Ewelina Rogulska, przedstawicielka studentów – Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska;
16) Mikołaj Matusik, przedstawiciel studentów – Centrum Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych i Edukacji Europejskiej Uniwersytetu Warszawskiego”;
17) mgr Ewelina Roguska, przedstawicielka studentów – Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych;
18) mgr Mateusz Mrozek, przedstawiciel studentów – Wydział Historyczny;
19) mgr Adam Harchi, przedstawiciel studentów – Wydział Zarządzania;
20) Roger Pietrzak, przedstawiciel studentów – Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji”;
21) mgr Walery Stasiak, przedstawiciel studentów – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
22) Justyna Zarudzka, przedstawicielka studentów – Wydział Lingwistyki Stosowanej”;
23) dr Anna Goral, przedstawicielka doktorantów – Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych;
24) mgr Marcin Darecki, przedstawiciel doktorantów – Wydział Zarządzania.

Stali goście:
1) doc. dr Anna Rosner – przewodnicząca Senackiej Komisji ds. Studentów, Doktorantów i Jakości Kształcenia;
2) dr hab. Mikołaj Jasiński – kierownik Pracowni Ewaluacji Jakości Kształcenia.

W latach 2008–2016 corocznie w okolicach czerwca odbywało się wspólne podsumowanie całorocznych prac jakościowych na ogólnouczelnianej konferencji z cyklu „Dobre Praktyki”. Konferencja dedykowana była przede wszystkim Przewodniczącym WZZJK, członkom UZZJK oraz wszystkim innym osobom zaangażowanym i zainteresowanym jakością kształcenia. W trakcie całodziennych obrad prezentowane były różne rozwiązania, dobre praktyki ale i często problemy, bądź wątpliwości związane z zapewnianiem jakości kształcenia w różnych jednostkach UW. Spotkanie miało na celu wymianę doświadczeń i pomoc w rozwiązaniu problemów.

W trzeciej, obecnej kadencji UZZJK, przypadającej na lata 2016–2020 już pod przewodnictwem dr Agnieszki Janiak- Jasińskiej skład zespołu wyglądał następująco:

Przewodnicząca:
1) dr Agnieszka Janiak-Jasińska – Wydział Historyczny;

Członkowie:
2) dr Grażyna Czetwertyńska – Wydział „Artes Liberales”;
3) dr hab. Anna Jaroszewska – Wydział Neofilologii;
4) dr Piotr Kroll – Wydział Historyczny;
5) dr Jan Kwapisz – Wydział Polonistyki;
6) dr hab. Marta Lackowska – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych;
7) dr Iwona Pugacewicz – Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii;
8) doc. dr Anna Rosner – Wydział Prawa i Administracji;
9) dr hab. Krzysztof Szewior – Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych;
10) dr hab. Agnieszka Więckowska – Wydział Chemii;
11) Anna Krupa – przedstawicielka studentów;
12) Maciej Bednarski – przedstawiciel studentów;
13) Kamil Lebnicki – przedstawiciel studentów;
14) Roger Pietrzak – przedstawiciel studentów;
15) mgr Michał Goszczyński – przedstawiciel doktorantów-Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych.

Stali goście:
1) dr Izabella Bednarczyk-Bochenek – Centrum Kompetencji Cyfrowych;
2) dr hab. Mikołaj Jasiński – kierownik Pracowni Ewaluacji Jakości Kształcenia.

Nowa kadencja przyniosła zmianę formuły współpracy z zespołami wydziałowymi. Doroczne konferencje z cyklu „Dobre Praktyki” i Sprawozdania z oceny własnej zostały zastąpione Warsztatami projakościowymi. W czerwcu 2017 odbyła się pierwsza edycja Warsztatów poświęcona wykorzystywaniu wyników badań ilościowych i jakościowych w projektowaniu procesu kształcenia (na przykładzie obserwacji karier zawodowych absolwentów i organizacji praktyk). Kontynuacją Warsztatów był opracowany przez UZZJK formularz Harmonogramu działań doskonalących, jako forma podsumowania i autorefleksji działań podejmowanych przez jednostki w danych obszarze. Kolejno w 2018 r. Warsztaty poświęcone zostały procesowi dyplomowania a w 2019 r. podnoszeniu kompetencji dydaktycznych nauczycieli akademickich.

Istotnym narzędziem systemu były oraz nadal są coroczne ogólnouniwersyteckie badania ankietowe przygotowywane i przeprowadzane przez Pracownie Ewaluacji jakości Kształcenia. Na podstawie danych zebranych w trakcie badań Pracownia Ewaluacji Jakości Kształcenia sporządza raporty badawcze, które są przekazywane Rektorowi, Uczelnianemu Zespołowi Zapewnienia Jakości Kształcenia, Senatowi Uniwersytetu Warszawskiego, Zarządowi Samorządu Studentów oraz Zarządowi Samorządu Doktorantów UW. Informacje przedstawione w raportach badawczych stanowiły podstawę dla Uczelnianego Zespołu Zapewnienia Jakości Kształcenia do formułowania wniosków i propozycji dotyczących jakości kształcenia, które UZZJK przekazywał Rektorowi. W kolejnych latach odbyły się badania, a następnie na ich podstawie zostały opracowane Rekomendacje, dotyczące:

– 2008, 2009, 2010, 2012, 2015 – ogólnouniwersyteckie badanie studentów;
– 2011 i 2014 – ogólnouniwersyteckie badanie doktorantów;
– 2010 – ogólnouniwersyteckie badanie nauczycieli akademickich;
– 2103 i 2017 – ogólnouniwersyteckie badanie absolwentów;
– 2018 – ogólnouniwersyteckie badanie rekrutacyjne.

Tak w ogromnym skrócie wygląda przegląd 11 lat działalności UZZJK i WZZJK. Wraz z zakończeniem trzeciej i zarazem ostatniej kadencji chcielibyśmy w imieniu Biura ds. Jakości Kształcenia serdecznie podziękować przewodniczącym UZZJK prof. dr. hab. Pawłowi Stępniowi oraz dr Agnieszce Janiak-Jasińskiej, wszystkim osobom , które przez te lata wchodziły w skład UZZJK, a także Przewodniczącym i członkom WZZJK. Dziękujemy za zaangażowanie, ciężką pracę i wytrwałość w budowaniu i ciągłym doskonaleniu kultury jakości na Uniwersytecie Warszawskim.

Oczywiście dbanie o jakość kształcenia na UW nie kończy się wraz z końcem UZZJK i WZZJK. Nowymi ciałami, będącymi ewolucją poprzednich będzie Uczelniana Rada ds. Kształcenia oraz rady dydaktyczne.